قهوه دمی چیست؟ هرآنچه باید درباره قهوه دمی بدانید
در این مطلب از مجله آشپزی تاپ کوکینگ تصمیم گرفتیم تا در رابطه با قهوه دمی صحبت کنیم، برای آشنایی بیشتر با آن با ما باشید.
قهوه از نوشیدنی‌های گرم و انرژی‌بخش است که همه‌روزه توسط مردم در سراسر دنیا مصرف می‌شود. قهوه انواع مختلفی دارد و به روش‌های گوناگون تهیه می‌شود. قهوه دمی یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای تهیه قهوه است که با ابزارهای متفاوت انجام می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا با قهوه دمی و طرز تهیه آن آشنا شوید.
قهوه دمی چیست؟
قهوه دمی یا قهوه فیلتر شده نوعی روش برای تهیه قهوه است که در آن از فیلتر کاغذ استفاده می‌شود. همچنین این نوع قهوه با ابزارهای خاص تهیه می‌شود که به این منظور باید فیلتر کاغذ را درون دستگاه قرار داده و پس از قرار دادن دانه‌های قهوه بر روی فیلتر بر روی آن آب داغ ریخت. پس از آن با عبور کردن قهوه از فیلتر نوشیدنی دلچسب و لذیذ شما آماده مصرف است. قهوه فیلتر شده انواع مختلفی دارد که روش تهیه در هر یک متفاوت است. قهوه دمی ابتدا توسط ترکان عثمانی در قرن ۱۵ میلادی ابداع شد. پس از آن قهوه به ایران و در برخی از نقاط اروپا رواج پیدا کرد و در حال حاضر تمام دنیا از آن استفاده می‌کنند.
انواع قهوه دمی
قهوه دمی انواع مختلفی دارد که از نظر دانه‌های قهوه با یکدیگر متفاوت هستند. طعم، عطر و میزان کافئین در هر کدام از این قهوه‌ها متفاوت بوده و هر کس بنا بر ذائقه خود به یکی از آنها علاقه دارد. انواع قهوه‌های دمی شامل فرنچ پرس، ایروپرس، دریپ کافی، کلد برو، سایفون و کمکس هستند. ناگفته نماند قهوه فرانسه از دیگر قهوه‌های دمی است که با دستگاه فرانسه ساز یا فرنچ پرس و با قهوه آسیاب درشت تهیه می‌شود.
انواع روش‌های تهیه قهوه دمی
برای تهیه قهوه فیلتر شده از دستگاه‌های مختلف استفاده می‌شود که عبارتند از:
مخروط
استفاده از مخروط قهوه به‌عنوان ساده‌ترین روش دم کردن قهوه شناخته می‌شود. به این منظور فیلتر کاغذی متناسب با مخروط بر روی فنجان قرار داده می‌شود. پس از آن حدود ۲۰ گرم از دانه‌های قهوه آسیاب درشت بر روی فیلتر قرار می‌گیرند. سپس آب داغ بر روی دانه‌های آسیاب به آرامی و به‌صورت مساوی ریخته می‌شود. مخروط معمولا از جنس شیشه، سرامیک، استیل یا پلاستیک است و در کمتر از ۳ دقیقه قهوه شما را آماده می‌کند. این روش بسیار ارزان بوده و نیازی به تهیه دستگاه‌های قهوه‌ساز نیست.
قهوه‌ساز V60
یکی از ابزارهای تهیه قهوه دمی دستگاه قهوه‌ساز V60 است. در این روش باید دانه‌های قهوه را با آسیاب درشت آماده کنید تا مسیر فیلتر مسدود نشود. آب را درون دستگاه بریزید و اجازه دهید دمای آن به ۹۰ درجه سانتیگراد برسد. پس از قرار دادن کاغذ فیلتر درون دستگاه پودر قهوه را روی آن قرار دهید و آب گرم را به شکل چرخشی روی پودر بریزید. به مدت سه دقیقه اجازه دهید عصاره قهوه از فیلتر عبور کند و به ازای هر ۱۰۰ میلی‌لیتر آب ۸ گرم قهوه بریزید.
کمکس
برای تهیه قهوه با استفاده از کمکس، فیلتر کاغذ را درون دستگاه قرار دهید. این فیلتر دارای سه لایه است و باید یک‌بار آن را با آب بشویید و آب را دور بریزید تا طعم کاغذ به قهوه غالب نشود. قهوه را به‌صورت یکنواخت بر روی فیلتر پخش کنید و مقداری از آب که به دمای ۹۰ درجه سانتیگراد رسیده را به آرامی روی پودر قهوه بریزید. پس از ۳۰ ثانیه مابقی آب را به‌صورت چرخشی اضافه کنید.سپس بعد از گذشت۴ دقیقه می‌توانید قهوه را سرو و میل کنید.
سایفون
پس از قرار دادن فیلتر درون دستگاه سایفون در محفظه پایین آن آب بریزید و محفظه بالایی را روی محفظه پایینی قرار دهید. پس از آن حرارت دستگاه را روشن کنید تا آب جوش آید و به محفظه بالایی وارد شود. در ادامه پودر قهوه را به فیلتر اضافه کنید و پس از ترکیب کردن مخلوط آب و پودر قهوه حرارت را ملایم کنید. پس از یک دقیقه حرارت را خاموش کنید و ۳ دقیقه زمان دهید تا قهوه دم بکشد. با خاموش کردن حرارت دستگاه مواد درون محفظه بالایی را مخلوط کنید. قهوه نهایی در محفظه زیرین دستگاه جمع می‌شود و پس از انتقال تمام عصاره به این محفظه می‌توانید نوشیدنی خود را سرو کنید.
فرنچ پرس
تهیه قهوه دمی با فرنچ پرس با روش‌های دیگر کمی متفاوت بوده و در ابتدا قهوه با آب داغ خیس می‌شود. در واقع این عمل باعث می‌شود قهوه طعم و عطر خود را حفظ کند. در ادامه قهوه را با آسیاب درشت تهیه کنید و پس از ریختن مقداری آب داغ درون دستگاه پودر قهوه را به آن اضافه نمایید. سپس مابقی آب را به قهوه اضافه کنید تا سطح آن را به طور کامل بپوشاند. برای مخلوط شدن آب و پودر قهوه فرنچ پرس را چند بار بچرخانید. سپس با بستن درب دستگاه ۵ دقیقه اجازه دهید تا قهوه دم بکشد و در نهایت پیستون را فشار دهید و نوشیدنی را درون فنجان بریزید.
ایروپرس
دستگاه ایروپرس دارای محفظه دم است که فیلتر درون آن قرار داده می‌شود. قهوه را درون این محفظه قرار دهید و یک فیلتر دیگر بر روی آن بگذارید. سپس آب گرم را بر روی فیلتر دوم بریزید. پیستون را فشار دهید تا قهوه از فیلتر به داخل فنجان بریزد. در این روش قهوه باید به‌صورت ریز آسیاب شود.
موکاپات
در این روش آب سرد را درون محفظه پایینی دستگاه بریزید و سبد فیلتر را روی آن قرار دهید. پس از آسیاب کردن قهوه با درجه ریز تا متوسط آن را روی محفظه بریزید. درب موکاپات را ببندید و شعله آن را کم کنید. پس از ۵ دقیقه قهوه شما دم می‌کشد و آماده سرو است.
تفاوت قهوه دمی و اسپرسو
برخلاف تصور که بسیاری فکر می‌کنند قهوه فیلتر شده و اسپرسو نوعی قهوه هستند باید گفت این دو روش‌هایی برای تهیه قهوه هستند که با یکدیگر متفاوتند. برای درک بهتر می‌توان گفت دانه قهوه در دو نوع عربیکا و روبوستا موجود است و برای تهیه آنها از روش‌های ذکر شده استفاده می‌شود. یکی از مهمترین تفاوت‌های قهوه دمی و اسپرسو زمان دم کردن است. قهوه به روش اسپرسو در زمان کمتر و حدود ۲۰ الی ۳۰ ثانیه دم می‌کشد.
در حالی که در تهیه قهوه دمی آب باید تماس بیشتری با دانه‌های قهوه داشته باشد که معمولاً بین ۳ تا ۵ دقیقه طول می‌کشد. میزان آسیاب دانه‌های قهوه از دیگر تفاوت‌های این دو روش به شمار می‌رود. قهوه آسیاب شده در روش قهوه فیلتر شده درشت‌تر از قهوه اسپرسو است و همین را می‌توان به‌عنوان دلیل طولانی بودن زمان دم کشی قهوه دمی دانست. همچنین میزان کافئین در قهوه دمی بیشتر از اسپرسو بوده و علت آن درشت بودن دانه‌های قهوه و تماس بیشتر دانه‌ها با آب است.
چه عواملی بر روی کیفیت قهوه دمی تاثیر دارند؟
نوع ابزار و روش‌های دم کردن قهوه دمی مهمترین عواملی هستند که بر روی کیفیت آن تاثیر می‌گذارند. با این حال عوامل دیگری وجود دارند که در کیفیت قهوه دمی موثر هستند:
اندازه دانه‌های قهوه و تماس با آب
در صورتی که آب با دانه‌های قهوه در تماس بیشتری قرار بگیرد عصاره‌گیری بیشتری اتفاق می‌افتد. علاوه بر این مدت زمان، اندازه دانه‌های قهوه بر روی عصاره‌گیری تاثیر دارند. به این ترتیب هر چه دانه‌های قهوه درشت‌تر باشند عصاره‌گیری در زمان طولانی‌تری انجام می‌شود و در نتیجه قهوه غلیظ‌تر خواهد شد.
آب
آب عامل مهمی در تعیین کیفیت قهوه دمی است و بیش از ۹۸ درصد آن را تشکیل می‌دهد. کیفیت آب در تهیه این نوع قهوه بسیار مهم است و می‌تواند طعم آن را تغییر دهد. بهتر است از آب تصفیه شده برای تهیه این قهوه استفاده کنید. استفاده از آب لوله‌کشی شهر برای درست کردن این قهوه توصیه نمی‌شود چرا که دارای ذرات محلول و مواد معدنی است.
دما
بالا بودن دمای آب با میزان عصاره‌گیری دانه‌های قهوه تاثیر مستقیمی دارد. هر چه دمای آب بیشتر باشد دانه‌های قهوه بیشتر عصاره‌گیری می‌شوند. بهترین دما برای آب قهوه دمی بین ۱۹۵ تا ۲۰۵ درجه فارنهایت است.
فیلتر
از دیگر عوامل مهم و تاثیرگذار در کیفیت قهوه دمی فیلتر است. فیلتر می‌تواند طعم قهوه را تغییر دهد که معمولاً قبل از تهیه کردن قهوه فیلتر را با آب داغ تمیز می‌کنند. فیلتر انواع مختلفی دارد که رایج‌ترین آن فیلتر کاغذی است. این فیلتر معمولاً در دم کردن قهوه به روش چکه‌ای استفاده می‌شود. همچنین در روش چکه‌ای از ابزار کمکس و دستگاه V60 برای تهیه قهوه استفاده می‌کنند. فیلتر کاغذی به دلیل داشتن فیبرهای فشرده روغن، ذرات قهوه را به خود می‌گیرد و قهوه حاصل شده از آن تمیز و سبک است.
فیلتر فلزی از دیگر انواع فیلترها است که قهوه به دست آمده از آن بافت سنگینی دارد. فیلتر فلزی نسبت به فیلتر کاغذی سوراخ‌های بزرگ‌تری دارد؛ بنابراین روغن و ذرات ریز قهوه از آن عبور می‌کنند. نمونه آن فرنچ پرس است که دارای فیلتر فلزی بوده و طعم قهوه حاصل از آن سنگین است. از دیگر انواع فیلتر می‌توان به فیلتر پارچه‌ای اشاره کرد که مانند فیلتر فلزی نمی‌تواند روغن و ذرات کوچک قهوه را به خود بگیرد. طعم این قهوه مابین طعم قهوه‌ای است که از فیلتر فلزی و کاغذی حاصل می‌شود.
سخن پایانی
قهوه دمی از نوشیدنی‌های پرطرفدار در سراسر دنیا به شمار می‌رود و در این مقاله به روش تهیه آن توسط ابزارهای گوناگون پرداخته شد. طعم و عطر هر یک از قهوه‌های دمی با یکدیگر متفاوت هستند و شما با توجه به ذائقه خود می‌توانید آن را دم کنید و از نوشیدن قهوه مورد علاقه خود لذت ببرید.
