انواع آردها و خواص و کاربرد آنها چیست؟
در این مطلب از مجله آشپزی تاپ کوکینگ تصمیم گرفتیم تا انواع آردها و کاربرد آنها را معرفی کنیم برای آشنایی با انواع آردها در ادامه با ما همراه باشید.
آرد از پرمصرفترین و مهمترین مواد اولیه در آشپزی است و برای پخت انواع کیک، شیرینی، نان و غذا به کار میرود. بیش از ۲۰ نوع آرد وجود دارد که کاربرد و خواص هر کدام با دیگری متفاوت است. آردها از مواد نشاستهدار یا دانه غلات به دست میآیند و بهصورت پودر سفید یا زرد دیده میشوند. اگر میخواهید بدانید انواع آردها و کاربرد آنها چیست تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
معرفی انواع آرد به همراه کاربرد آنها
آرد برنج
برنجها پس از برداشت و جدا کردن شلتوک یا همان پوسته رویی به کارخانههای شالیکوبی یا برنجکوبی برده میشوند. طی عملیات شالیکوبی برخی از دانههای برنج شکسته شده و توسط الک از دانههای کامل جدا میشوند. بخشی از این برنجهای شکسته شده بهصورت برنج نیم روز عرضه میشوند و باقی آنها برای تهیه آرد برنج به کار میبرند. این برنجها آسیاب میشوند و بهعنوان آرد برنج در دسترس عموم قرار میگیرند.
آرد برنج سرشار از مواد مغذی مانند منیزیم، ویتامینها، پروتئین، فسفر، فیبر، روی و مس است. آرد برنج خواص دارویی فراوانی دارد و برای سلامت کبد، رفع مشکلات گوارشی، کاهش قند خون و کلسترول، چاقی صورت و تقویت مو مفید است. این نوع آرد در پخت کیک، مافین، شیرینی برنجی، فرنی، آش، سوپ، کتلت، کوکو و… به کار میرود. از انواع آن میتوان به آرد برنج سفید، آرد برنج قهوهای و آرد برنج شیرین اشاره کرد که نوع شیرین آن بهخاطر نشاسته بالا استفاده کمی دارد.
آرد سمولینا
گندم دوروم نوعی گندم است که از آن آرد سمولینا تهیه میکنند. این آرد زرد رنگ بوده و نسبت به سایر آردها ذرات درشتتری دارد. همچنین بوی آن شبیه به خاک است و طعم شیرینی دارد. از ویتامین، پروتئین، املاح و مواد مغذی گوناگونی برخوردار بوده و منبع غنی از آهن به شمار میرود. بهبود سیستم گوارش، سلامت قلب، کنترل وزن و کنترل دیابت از جمله خواص مصرف آرد سمولینا هستند. این آرد در تهیه ماکارونی، پودینگ، غلات داغ و غلیظ کردن سس به کار میرود. برای آن که بافت خمیر نان تردتر شود مقداری آرد سمولینا به آن اضافه میکنند. توجه داشته باشید آرد سمولینا باید در ظرف دربسته و در یخچال نگهداری شود.
آرد نول
از دیگر آردهای پراستفاده بهخصوص در قنادی آرد نول است که با آرد سفید قنادی و آرد سه سفید شناخته میشود. این آرد بافت نرم و یکنواختی دارد و سرشار از پروتئین است. آرد نول دارای رنگ روشنی بوده و سبوس ندارد. مدت انقضای آرد نول کم بوده و بهتر است هنگام استفاده آن را خریداری نمایید. آرد نول دارای املاح معدنی مانند روی، منیزیم، آهن، فیبر و گلوتن است و برای جلوگیری از چروک شدن پوست مناسب است. این آرد در انواع محصولات قنادی کاربرد دارد و برای تهیه شیرینی، کیک، رولت خامهای، دونات، حلوا، خمیر پیتزا و غذاهای گوناگون مورد استفاده واقع میشود. همچنین برای تهیه ماکارونی در کارخانجات به کار میرود.
آرد گندم کامل
از دیگر آردهای پرمصرف آرد گندم کامل است که به آن آرد سبوسدار نیز گفته میشود. این آرد از گندم، سبوس و جوانه پنهان این گیاه تهیه میشود و پوسته و جوانه خود را به طور کامل حفظ میکند. همچنین این آرد به رنگ قهوهای بوده و تمام اجزای گندم حین فرایند تبدیل در آن باقی میمانند. آرد گندم کامل سرشار از فیبر، ویتامینها و مواد معدنی است و معمولا در تهیه نانها مورد استفاده قرار میگیرد. شایان ذکر است مصرف آرد گندم کامل برای مبتلایان بیماری سیلیاک خطرناک است. از کاربردهای آرد گندم کامل میتوان به تهیه نان سنگک، نان لواش خشک، نان بربری، بیسکویتهای سبوسدار مانند دایجستیو و ساقه طلایی، کراکر، شیرینی و توتیلا اشاره کرد.
آرد جوانه گندم
آرد جوانه گندم یا آرد مالت از گندمی که کامل جوانه زده به دست میآید. گندم جوانه زده را پس از خشک کردن در آفتاب آسیاب میکنند و آرد جوانه گندم از آن به دست میآید. این آرد تنها از جوانه و بخش اصلی گندم به دست میآید و فاقد سبوس است. این آرد دارای مواد مغذی مانند روی، منیزیم، ویتامینها و مقدار زیادی فیبر است و برای ورزشکاران بهخصوص بدنسازان غذای مناسبی به شمار میرود. آرد جوانه گندم در تقویت سیستم ایمنی بدن، پیشگیری از سرطان و بهبود سلامت قلب و عروق موثر است. کاربردهای آرد جوانه گندم شامل تهیه سوهان، حلوا، کلوچه، سمنو، شیر خشک و آبمیوه است.
آرد چند منظوره
از آردهای پر استفاده که توسط قنادیها و فروشگاهها عرضه میشوند آرد چندمنظوره را میتوان نام برد. این آرد ۷ تا ۱۲ درصد پروتئین دارد و میزان گلوتن آن متوسط است. به آرد چندمنظوره آرد سفید نیز گفته میشود و از گندم بدون سبوس و جوانه به دست میآید. به دلیل این که در تهیه این آرد سبوس حذف میشود با ویتامینها و مواد مغذی گوناگون آن را غنی میکنند. در تهیه پنکیک، شیرینیهای شکری، کیک لایه شکلاتی، بیسکویت، رشته فرنگی، کراست پای، نان و خمیر یوفکا از آرد چندمنظوره استفاده میشود.
آرد ایرمیک
برخی از افراد آرد ایرمیک را با آرد سمولینا یکسان میدانند در صورتی که از نظر علم تغذیه با هم متفاوت هستند. آرد ایرمیک از میانیترین لایه گندم حاصل میشود و هیچ سبوسی ندارد. در واقع در ازای هر ۱۰۰ تن گندم ۵ کیلو آرد ایرمیک تولید میشود. این آرد را میتوان از خالصترین آردها به شمار آورد که مواد مغذی فراوانی دارد. مصرف این آرد برای کودکان و نوجوانان که در حال رشد هستند بسیار مفید است. برای بهبود قوام انواع نان و محصولات شیرینیپزی از این آرد استفاده میشود. آرد ایرمیک در تهیه انواع نان، ماکارونی، حلوا و دسر کاربرد دارد.
آرد ذرت
از پرکاربردترین آردها آرد ذرت را میتوان نام برد که علاوه بر آشپزی در ساخت لوازم آرایشی و نظافتی به کار میرود. این آرد از ذرت خشک شده به دست میآید. نسبت به دیگر آردها طعم خوشمزهتری دارد و ارزش غذایی آن بسیار بالا است. مصرف این آرد برای پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی، رفع ناراحتیهای گوارشی و کنترل دیابت توصیه میشود. از کاربردهای آرد ذرت میتوان به تهیه انواع کیک، کلوچه، شیرینی و سوپهای آماده اشاره کرد.
آرد ستاره
به آردی که از اندوسپرم و پوست گندم به دست میآید آرد ستاره میگویند. این آرد با سبوسگیری ۱۸ درصد تهیه میشود و بهخاطر داشتن گلوتن بالا در تهیه نانهای حجیم، نیمه حجیم و نان بربری به کار میرود. از دیگر کاربردهای آرد ستار به تهیه انواع کیک، شیرینی، کلوچه، کراکر، باگت، نانهای سنتی و نانهای فرانسوی میتوان اشاره کرد.
آرد نخودچی
آرد نخودچی همانطور که از نام آن مشخص است از نخودچی به دست میآید. این آرد حتی بهصورت خانگی قابل تهیه است. برای این کار پس از پوست گرفتن نخودچی آن را آسیاب کنید و از الک ریز رد کنید. آرد نخودچی حتماً باید در ظرف درب بسته و جای خنک نگهداری شود. این آرد دارای پروتئین و فیبر بالا بوده و گلوتن ندارد. در نتیجه افرادی که مبتلا به بیماری سیلیاک هستند میتوانند با خیال راحت از این آرد استفاده کنند.
همچنین امکان جایگزینی آرد نخودچی به جای آرد گندم وجود دارد. آرد نخودچی سرشار از ویتامینها و مواد معدنی گوناگون بوده و نسبت به بسیاری از آردها کربوهیدرات و کالری کمتری دارد. کاربردهای آرد نخودچی شامل تهیه شیرینی نخودچی، انواع کوفته و انواع شامی هستند. همچنین در تهیه نانها و محصولات گیاهی نیز به کار میرود.
آرد سوخاری
برای تهیه آرد سوخاری انواع نان سوخاری و سفید مانند نان تست، نان باگت و نان همبرگر را خرد و الک میکنند. سپس آن را با انواع ادویهها مخلوط میکنند و تفت میدهند. بهخاطر این که نانها از قبل برشته شدهاند میتوان گفت آرد سوخاری هضم بهتری دارد و به دلیل رطوبت پایینی که دارد در مدت زمان بیشتری در مقایسه با سایر آردها میتوان از آن استفاده کرد. آرد سوخاری در جای خشک و خنک و ظرفهای دربدار نگهداری میشود. از جمله کاربردهای آرد سوخاری میتوان به تهیه محصولاتی مانند سوخاریها نانها و کیکها اشاره کرد. همچنین برای سوخاری کردن ماهی، فیلههای مرغ و سیبزمینی سرخ شده به کار میرود.
آرد ۱۵۰
این نوع آرد از ترکیب آرد گندم و آرد سیاه حاصل میشود. آرد ۱۵۰ تیره است و خواص آرد گندم کامل را دارد. از مهمترین فواید مصرف این آرد میتوان به افزایش خواص مرطوبکنندگی پوست اشاره کرد. از آرد ۱۵۰ برای تهیه انواع شیرینی، محصولات نانوایی، نانهای سبک و قابل هضم و نانهای حجیم استفاده میشود همچنین در تولید محصولات دارویی، مصارف غذایی و محصولات بهداشتی و آرایشی کاربرد دارد.
آرد تریتیکاله
یکی از انواع آردها از ترکیب گندم و چاودار که نوعی غله جدید به نام تریتیکاله یا چاودم است تولید میشود. این غله را آسیاب میکنند و سپس آرد تریتیکاله از آن به دست میآید. این آرد مقادیر بالایی از پروتئین و فیبر دارد و در پیشگیری و کنترل دیابت، بهبود سلامت قلب، ارتقا عملکرد هضم و پیشگیری در برابر آسم موثر است. از آرد تریتیکاله برای تهیه انواع نان بلغور، نانهای نازک، کیکها، شیرینی و محصولات نانوایی استفاده میشود.
سخن پایانی
انواع آردها به همراه خواص و کاربردشان در این مقاله معرفی شدند. اکنون میدانید که از کدام آرد برای چه کاری استفاده کنید. آردها سرشار از مواد مغذی هستند و مصرف آنها به بهبود سلامت بدن کمک میکند. آردها از کیفیت مختلفی برخوردار هستند و بهتر است از برندهای معتبر خریداری شوند.